سرزمیـن ما – زردکوه بختیاری در خطر نابودی

زردکوه بختیاری در خطر نابودی

مرداد ۰۳, ۱۳۹۷ سرزمین ما انتقادی و اجتماعی, موضوعات سایت ۱

زردکوه بختیاری در خطر نابودی با احداث تونل و جاده فاجعه بار

.. طبیعت بختیاری را نابود کردند، میراث فرهنگی آن را به تاراج بردند، جنگل ها، منابع آب و رودخانه هایش را به لجن کشاندند و…

و حالا به زردکوه بختیاری! تنها میراث پرشکوه و بکر باقیمانده در سرزمینمان، چشم طمع دوخته اند! و می خواهند با احداث جاده غیر ضرور و جنایت زیست محیطی فاجعه بار زردکوه را به نابودی بکشانند…

این بار مثلث شوم مافیای قدرت و ثروت و انتقال آب، زردکوه بختیاری را نشانه رفته اند و با همکاری برخی سیاست بازان چپ و راست در بختیاری! که همواره سرزمین بختیاری را قربانی منافع حقیر و نامشروع خود می کنند و با میدان داری غضنفرهایی! که خیرخواه مردم منطقه نیستند، تیشه به ریشه این سرزمین می زنند.

شرم آور است که عشایر را بهانه کرده اند! عشایر بدبخت که هزاران معضل و مشکل دارند و هیچگاه اقدام موثری برای حل مشکلاتشان نکردند و هر سال از حمعیت آنان کاسته می شود. اگر نیت صادق دارند مشکلات فعلی عشایر را حل کنند، جاده های فعلی اسف بار مناطق بختیاری را که عشایر از آن گذر می کنند اصلاح کنند و توسعه دهند که از بدترین حاده های کشور به شمار می روند. برای گذرگاههای خطرناک عبور عشایر پل احداث کنند، امکانات حداقلی زندگی امروزی را برای آنان فرهم کنند! اگر عده ای با هدف اتصال منطقه به بازفت و خوزستان به دنبال این مسیر هستند می شود مسیر دیگری طراحی کرد که از زردکوه عبور نکند و موجب چنین آسیب بزرگی نگردد.

احداث جاده فاجعه بار در زردکوه هیچ مشکلی از عشایر را حل نخواهد کرد بلکه با نابودی و خطر زیست محیطی در زردکوه، عشایر را هم به نابودی می کشانند، تونل زرده و جاده در زردکوه یعنی مرگ بزرگترین اکوسیستم بکر سرزمین بختیاری. زردکوه سرچشمه زاینده رودخانه های بزرگ است زردکوه مادر پرمهر سرزمین کهن بختیاری است، نگذاریم آن را به نابودی بکشانند.

خطر خارج شدن از فهرست جهانی

ـ احداث جاده مخرب در زردکوه در حالی مطرح می شود که پرونده رشته کوه‌های زردکوه، در لیست انتظار ثبت جهانی در یونسکو است و بکر بودن و منحصر به فرد بودن این رشته کوه‌ها، دارا بودن گونه‌های گیاهی و جانوری خاص و کوچ طبیعی اقوام بختیاری و.. از مهم‌ترین معیارهای ثبت این اثر در فهرست آثار یونسکو به شمار می‌رود. که با احداث تونل و جاده در خطر حذف از معیارهای ثبت جهانی قرار می گیرد و قطعا دست بدخواهان بختیاری در پشت این قضیه وجود دارد.

بزرگترین ظرفیت و سرمایه بختیاری طبیعت و محیط زیست آن است که در گردشگری، پیشرفت و زندگی آینده، نقش اساسی خواهد داشت ، نباید بگذاریم بیش از این آسیب ببیند. در کشورهای توسعه یافته حتی احداث جاده این چنینی را در مناطق غیر بکر هم بر نمی تابند و با تشکیل گردههای مردمی حامی محیط زیست قاطعانه به مقابله با آن بر می خیزند اما ما در مقابل چنین اقدام فاجعه بار و نابود کننده ای ساکت به تماشا ایستاده ایم!

دست سودجویان و سیاست بازان در این گونه اقدامان ضد محیط زیستی به روشنی نمایانگر است. مسئولانی که در این اقدام خیانت بار در رزدکوه نقش داشته باشند بی تردید روزی مورد پیگرد قانونی و مردمی قرار خواهند گرفت و نام آنان ذیل واژه خیانت به بختیاری همواره در تاریخ این مرز و بوم مطرح خواهد بود…

سایت سرزمین ما ـ ۱۱ خرداد ۹۷

مطالب مرتبط:

زخم تازه بر تن زردکوه، حاده پنبه کال!

خبرگزاری مهر، گروه جامعه-مسعود بُربُر: کوهی که در اسطوره‌های کهن جایگاهی درخور توجه دارد، شکل‌گیری بخشی از تمدن ایرانی مدیون وجود آن است، زیستگاه گونه‌های جانوری ارزشمندی چون پلنگ و خرس بوده و هست و سرچشمه اصلی زاینده‌رود و کارون هم به شمار می‌رود اما همه این‌ها باعث نشده دولتی که خود را محیط زیستی می‌داند به دنبال توسعه مخرب و ناپایدار در بکرترین مناطق آن نباشد. زردکوه بختیاری در خطر است!

چگونه ممکن است کارگزاران دولتی که خود را محیط‌زیستی می‌داند به دنبال اجرای پروژه فاجعه‌باری باشند که هیچکونه مطالعه، نقشه و ارزیابی زیست‌محیطی و مجوزی از سوی دستگاه‌های متولی ندارد و بنابر منویات مقام معظم رهبری از مصادیق بارز جرم‌انگاری تخریب‌ منابع طبیعی و محیط‌زیست خواهد بودفردی از جوامع محلی در ویدیویی که در فضای مجازی منتشر شده از احداث جاده جدیدی در دامنه‌های زردکوه خبر می‌دهد. در روستای شیخعلی‌خان کوهرنگ به سمت بازفت و از مسیری به نام پنبه‌کال. جاده‌ای که محصول قول مساعد مقامات استانی در سفر به منطقه بوده اما فعالان محیط زیست آن را پروژه‌ای فاجعه‌بار خوانده‌اند و کارشناسان آن را عامل تشدید مخاطرات و تهدیدات کنونی طبیعت شکننده و ارزشمند زاگرس.

این پروژه هیچ مجوزی از دستگاه‌های متولی ندارد

شبکه تشکل‌های محیط‌زیستی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در نامه‌ای که نسخه‌ای از آن در اختیار خبرنگار مهر قرار گرفته خطاب به استاندار این استان گفته‌اند: دست‌اندازی‌های غیراصولی و مدیریت‌های ناپایدار و ناکارآمد بر کوهستان‌های کشور سبب بروز پدیده‌های نگران‌کننده‌ای مانند تخریب رویشگاه‌های طبیعی، نابودی جنگل‌ها، افزایش شدید نرخ فرسایش خاک، نابودی تنوع زیستی جانوری و کاهش شدید منابع آبی گردیده تا جائیکه کشور را با بحران‌ها و ورشکستگی‌های اکولوژیکی فاجعه‌باری مواجه کرده است.

نویسندگان این نامه هشدار داده‌اند: در روزهای اخیر بازهم به بهانه توسعه و پاسخگویی به مطالبات جوامع محلی، ناباورانه شاهد آغاز غیرقانونی پروژه‌ای دولتی در کوهستان کم‌همتای زردکوه بختیاری هستیم. پروژه‌ای که فاقد هرگونه مطالعه، ارزیابی زیست‌محیطی و مجوزهای قانونی بوده که با توجه به حساسیت‌های زمین‌شناختی کوهستان زردکوه، خسارت‌های زیست‌محیطی جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.

فعالان محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری تصریح کرده‌اند: احداث جاده‌ای عشایری بنام پنبه‌کال در یال‌های پرشیب و حساس به فرسایش زردکوه که از دامنه‌های بالای غاریخی در کوهرنگ آغاز و تا منطقه بازفت ادامه پیدا خواهد کرد به‌هیچ‌وجه از ضرورت‌های جامعه بسیار کوچک عشایری منطقه نبوده بلکه بر بنیاد ساختار زمین‌شناسی یال‌ها شیب‌دار زردکوه، هرگز امکان تثبیت این جاده نیز وجود نخواهد داشت!

نویسندگان این نامه در ادامه نوشته‌اند: یادمان باشد زردکوه یکی از مناطق استراتژیک تولید آب در سرشاخه‌های کارون و زاینده‌رود و دارای یخچال‌های برفی و در شمار میراث‌های طبیعی ارزشمند اکولوژیکی و تنوع زیستی جانوری کشور قرار دارد. چگونه ممکن است در شرایطی که کشور با شدت گرفتن بحران آب در این سرچشمه‌ها مواجه است کارگزاران دولتی که خود را محیط‌زیستی می‌داند به دنبال اجرای پروژه فاجعه‌باری باشند که هیچکونه مطالعه، نقشه و ارزیابی زیست‌محیطی و مجوزی از سوی دستگاه‌های متولی ندارد! اقدامی که بنابر منویات مقام معظم رهبری از مصادیق بارز جرم‌انگاری تخریب‌ منابع طبیعی و محیط‌زیست خواهد بود.

پروژه‌ای که فاقد هرگونه مطالعه، ارزیابی زیست‌محیطی و مجوزهای قانونی بوده با توجه به حساسیت‌های زمین‌شناختی کوهستان زردکوه، خسارت‌های زیست‌محیطی جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت

فعالان محیط زیست چهار محال و بختیاری خطاب به استاندار این استان گفته‌اند: باور ما بر این است مدیران ناکارآمد به‌جای پرداختن به موضوعات اساسی مانند ساماندهی و توان‌افزایی جامعه عشایری (استفاده از ظرفیت‌های اشتغال‌زایی اکوتوریسمی و فرهنگی منطقه)، به دنبال انجام اقدامات ناپایدار مخرب سرزمین هستند و پروژه‌ای فاقد اصول کارشناسی و قانونی را آغاز کرده‌اند! بدون شک شما هم با ما هم‌عقیده هستید که نادیده گرفته شدن قانون توسط مجریان آن، بارزترین نوع ترویج بی‌قانونی در جامعه است. ازاین‌رو ما تشکل‌های غیردولتی محیط‌زیستی استان چهارمحال و بختیاری ضمن اعلام هشدار و اعتراض شدید نسبت به این پروژه‌ فاقد مطالعه و گزارش ارزیابی، ورود هوشیارانه و جامع‌نگرانه حضرت‌عالی برای توقف کامل عملیات جاده‌سازی و جلوگیری از تخریب غیرقابل‌جبران این کوهستان استراتژیک و طی مراحل قانونی ارزیابی طرح‌های عمرانی برای این پروژه و همچنین برخورد با متخلفانی که با زیرپا گذاشتن قانون باعث تخریب منطقه و تشویش افکار عمومی شده‌اند را تقاضا داریم.

احداث جاده وضعیت شکننده زاگرس را تشدید می‌کند

مدیرکل پیشین محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به تهدیدهای گوناگونی که زیستگاه‌های زاگرس و از جمله زردکوه بختیاری با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، احداث این جاده غیرضروری در بکرترین مناطق زردکوه را عامل تشدید زوال زاگرس می‌داند.

سرچشمه اصلی زاینده رود، کارون و بخشی از دز رشته کوه زردکوه است. چندین سال است که شاهد زوال بوم‌سازگان زاگرس هستیم و با این فشارهایی که وجود دارد الان خشکسالی هم مزید بر علت شده و هرگونه توسعه ناپایدار در این منطقه از توان اکولوژیک منطقه فراتر است

سعید یوسف‌پور به خبرنگار مهر می‌گوید: زردکوه از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است. قوم بختیاری آن را نماد باروری نعمت خدا در منطقه می‌دانند و به لحاظ طبیعی نیز اکوسیستم زردکوه بخشی از بوم سازگان زاگرس است و نقش ارزنده و بی بدیلی در تامین منابع آب شیرین کشور دارد.

وی تصریح کرده: سرچشمه اصلی زاینده رود، کارون و بخشی از دز رشته کوه زردکوه است. در استان خوزستان و استان اصفهان و استان چهارمحال بختیاری که این دو رود بزرگ جریان دارند بخش‌هایی اصلی از تمدن ایرانی شکل گرفته است.

این کارشناس محیط زیست هشدار داده است: چندین سال است که شاهد زوال بوم‌سازگان زاگرس هستیم. خشکیدگی گونه‌های مرتعی و جنگلی در حوزه زاگرس از جمله در استان چهارمحال و بختیاری خیلی جدی است. در این استان چیزی نزدیک به ۶۰۰ هزار هکتار گون زار داریم که دویست هزار هکتار آن با پدیده خشکسالی مواجه شده است. با این فشارهایی که وجود دارد الان خشکسالی هم مزید بر علت شده و هرگونه توسعه ناپایدار در این منطقه از توان اکولوژیک منطقه فراتر است.

مدیرکل پیشین محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری تصریح کرده است: احداث جاده‌هایی از این دست که مطالعه نشده و بحث‌های ارزیابی‌اش شکل نگرفته، آن هم در یک منطقه‌ی کاملا کوهستانی با شیب خیلی شدید آسیب‌هایی به دنبال دارد. همین جاده همین الان هم اگر از احداثش جلوگیری شود تخریبی که ایجاد کرده باعث فرسایش شدید خاک در شیب تند کوه می‌شود. با شرایطی که وجود دارد منطقی به نظر نمی رسد که در جایی این کار را بکنیم که بکر است، با فرسایش شدید خاک مواجه هستیم، و ضرورت خیلی شدیدی ندارد و جاده ترانزیت و اصلی نمی تواند باشد، جمعیت زیادی هم در آن منطقه وجود ندارد.

وی در پایان هشدار می‌دهد: اگر علی رغم همه شرایط نامناسبی که کشور دارد باز هم به یک اکوسیستم ارزشمندی مثل زردکوه فشار وارد کنیم طبعا آثار و تبعاتی که دارد هم در کوتاه‌مدت و هم در طولانی‌مدت هزینه‌های سنگینی را بر دوش کشور تحمیل خواهد کرد. وقتی تهدیدی متوجه زاگرس است یعنی این که کارکردهایی که کوهستان زاگرس دارد و خدماتی که ارایه می‌کند هم با تهدید مواجه است. این یک موضوع ملی و جهانی است و طبیعتا اقداماتی از این دست می‌تواند دامنه تهدیدات و مخاطراتی که الان متوجه زاگرس است را شدیدتر کند.

اکنون باید دید جاده‌ای که با توجه به شیب‌های بسیار بالای یال‌ها در زردکوه، هرگز امکان تثبیتش وجود نخواهد داشت، و به گفته کارشناسان و فعالان محیط زیست پروژه‌ای فاجعه‌بار به شمار می‌رود این بار هم در دولتی که خود را محیط زیستی نامیده کلید خواهد خورد؟ رفتاری که بدون شک مصداق جرم‌انگاری تخریب‌های منابع طبیعی و محیط زیست هم هست که مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز بوده و در افکار عمومی ترویج بی‌قانونی از سوی مقامات دولتی خواهد بود!

زردکوه در یک قدمی نابودی

زردکوه یا زردکوه بختیاری دومین کوه مرتفع در رشته‌ کوه‌های زاگرس است که علاوه‌بر غنای فرهنگی و تاریخی تأمین‌کننده بخش مهمی از آب کشور است که امروز با جاده‌ای موسوم به پنبه‌کال به جانش افتاده‌اند.

این بار سخن از زردکوه است، زردکوه بختیاری نماد صلابت قوم بزرگ ایرانی است که سالهاست رنج کوچ را به جان خریده‌اند اما دم نزده‌اند حالا چطور می‌شود که بخواهند سینه زردکوه را شرحه شرحه کنند، بر یال‌های با صلابتش ارابه‌های مرگ برانند و کشوری را از مهمترین منبع آب شیرینش محروم کنند، با آنچه که از عشایر شنیده‌اید در مخیله‌تان هم نمی‌گنجد که آنها درصدی هم از این ماجرا اطلاع داشته باشند.

زردکوه برای خودش دنیایی از داشته‌های طبیعی است که هر گونه تغییر حالتی که به پیکره آن لطمه وارد کند بی‌‌‌شک مصداق تخریب محیط‌ زیستی است. ما در اینجا اداره محیط زیست داریم اما بیشتر از آنچه که به دلسوز زیست محیطی نیاز داشته باشیم به اداره کننده محیط زیست نیاز داریم که چاره کند بر دردهای بی‌درمان زیست محیطی‌مان نه اینکه منفعلانه برنامه‌های روتین برگزار کند و تصور کند در همه جا می‌تواند سکوت کند.

براساس گفته‌های فعالان زیست محیطی این طرح نه تنها قابلیت اجرا ندارد و دردی از دردهای عشایر درمان نمی‌کند بلکه با توجه به شیب تند منطقه و نابودی پوشش گون در مسیر جاده، سبب سیلاب‌های شدید و نابودی منطقه را در پی دارد.

مسئله حفاظت از داشته‌های طبیعی به اندازه‌ای اهمیت دارد که مقام‌ معظم رهبری نیز در دیدار با مسئولان و دست‌اندرکاران منابع طبیعی و حفظ محیط ‌زیست بر حل مسائل و مشکلات زیست‌محیطی تاکید کردند و آن را نیازمند برنامه‌ریزی، تدبیر، پیگیری مستمر و جدی و قاطعیت دستگاه‌های مرتبط دانستند. به‌گفته ایشان حفظ محیط‌زیست یک وظیفه حاکمیتی است که باید با تهیه سند ملی محیط ‌زیست و پیوست زیست‌ محیطی برای همه طرح‌های عمرانی و صنعتی و همچنین جرم‌انگاری تخریب محیط‌زیست به این وظیفه بسیار مهم عمل شود. ایشان با تاکید بر اینکه حفظ محیط ‌زیست یک وظیفه حاکمیتی است، افزودند: تهیه سند ملی برای محیط‌ زیست، پیوست محیط‌زیستی برای همه طرح‌های عمرانی، صنعتی و تجاری، پالایش و بازنگری قوانین برای جرم‌انگاری تخریب محیط‌زیست، و تقویت نظارت‌های بی‌‌‌اغماض از مهم‌ترین راهکارها برای حفظ محیط‌زیست و مقابله با سودجویان و قانون شکنان است.

براساس گفته‌های امور عشایری هر ساله سطح وسیعی از ایلراه‌های عشایری بر اثر بارش برف و باران دچار خسارت‌های شدید می‌شود حال جاده‌ای که ۶ ماه از سال زیر برف است، آنهم برفی که بر سینه زردکوه می‌بارد چگونه می‌تواند پس از گذشت چند سال سالم باقی بماند و محل عبور عشایر در بهار باشد در حالیکه هنوز برف در این منطقه روی زمین است.

احداث جاده «پنبه کال» در مسیر یک جاده مال‌رو بسیار قدیمی شروع شده که پیشینه تاریخی دیرینه‌ای دارد. دقیقا این مسیر از یال‌های پر شیب زردکوه بختیاری به یخچال‌های برفی می‌رسد و از آنجا دور می‌زند و دوباره در یال‌های پر شیب زردکوه بختیاری بالا و پایین می‌شود. این در حالی است که خیلی راحت می‌توان این مسیر را به جاده گردشگری تبدیل کرد. خبرگزاری تسنیم

مطالب مرتبط:

زردکوه بختیاری/ آخرین شیر بختیاری

bigtheme