مشاهیر و مفاخر بختیاری
مفاخر و مشاهیر بزرگ بختیاری
سرزمین بختیاری در طول تاریخ دیرینه و پرافتخار خود بزرگان، سرداران و نام آوران بسیاری را به خود دیده است که برخی از آنان از جمله مفاخر ملی محسوب می شوند و در تاریخ و فرهنگ ایران نقش موثری داشتند. برخی از برجسته ترین چهره های بختیاری که در تاریخ و فرهنگ بختیاری و ایرانزمین اثرگذار بودند:
سردار اسعد بختیاری (۱۲۳۶ـ۱۲۹۶ه.ش) ـ زندگینامه و آثار
(از رهبران بزرگ مشروطیت و از مفاخر ملی ایران)
استاد پژمان بختیاری (۱۲۷۹-۱۳۵۳) ـ زندگینامه و اشعار
(شاعر بزرگ معاصر و از مفاخر ملی)
داراب افسر بختیاری (۱۲۷۹-۱۳۵۰) ـ زندگینامه و اشعار
(مشهورترین شاعر گویش بختیاری)
بی بی مریم بختیاری (۱۲۵۱-۱۳۱۶) ـ زندگینامه و مبارزات
(برجسته ترین زن مبارز ایران)
علیمردان خان بختیاری«شیرعلی مردان»(۱۲۷۱ـ۱۳۱۳ ه. ش) ـ زندگینامه و مبارزات
(قهرمان ملی مبارزه بااستبداد حکومت رضاشاه)
صمصام السلطنه بختیاری (۱۲۳۰ـ ۱۳۰۹) ـ زندگینامه
(نخست وزیر مشهور ایران در دوره مشروطیت)
بهمـن علاءالـدیـن«مسعود بختیاری»(۱۳۱۹- ۱۳۸۵) ـ زندگینامه و آثار
(هنرمند بزرگ موسیقی بختیاری)
دکتر قیصر امین پور (۱۳۳۸-۱۳۷۶) ـ زندگینامه و اشعار
(از شاعران مشهور انقلاب اسلامی و از مفاخر ملی)
در معرفی مفاخر و مشاهیر بزرگ سرزمین بختیاری تاثیرگذاری تاریخی و فرهنگی این چهره ها بیشتر مدنظر بوده است. مشاهیر بختیاری در فهرست زیر:
مشاهیر ونام آوران سرزمین بختیاری به ترتیب دوره های تاریخی:
سرزمین بختیاری در طول تاریخ دیرینه و پرافتخار خود بزرگان، سرداران و نام آوران بسیاری را به خود دیده است که برخی از آنان از جمله مفاخر ملی محسوب می شوند و در تاریخ و فرهنگ ایران نقش موثری داشتند.
ـ کوروش کبیر در دوران هخامنشیان، بختیاری ها از سپاهیان اصلی کورش کبیر و از پایه گزاران تمدن ایران بزرگ بودند. کوروش از سرزمین آنشان برخاست که در محدوده سرزمین بختیاری واقع بود، بر این اساس و برخی دلایل دیگر، بسیاری از محققان کوروش کبیر را از قوم بختیاری دانسته اند +زندگینامه و دلایل
ـ آریو برزن بختیاری (سردار دلیر ایرانزمین در مقابل سپاهیان اسکندر) +زندگینامه
ـ تاجمیر و میرجهانگیرخان (از حاکمان و سرداران بختیاری در دوره صفویه)
ـ علامه شیخ یعقوب بختیاری ـ (از علمای برجسته ایران در دوره صفویه) +زندگینامه
ـ قاسم خان بختیاری (از سرداران دلیر بختیاری در مقابله با افغان ها)
ـ علی مردان خان چهارلنگ (نایب السلطنه ایران پس از نادرشاه تا دوره کریم خان)
ـ ابولفتح خان بختیاری ( از سرداران دلیر بختیاری بعد از دوره صفویه)
ـ علی صالح خان بختیاری (سردار سپاه نادرشاه و فاتح قندهار) +زندگینامه و نبرد
ـ بابارستم بختیاری ـ (عارف مشهور قرن سیزدهم اوایل دوره قاجاریه) +زندگینامه
ـ محمدتقی خان بختیاری (حاکم قدرتمند بختیاری در اوایل قاجاریه) +زندگینامه و سفرنامه لایارد
ـ الیاس خان بختیاری ( از سران قدرتمند بختیاری در اوایل دوره قاجاریه) +زندگینامه
ـ اسدخان بهداروند بختیاری (از سران مبارز بختیاری علیه حکومت قاجاریه) +زندگینامه
ـ حسینقلی خان بختیاری (ایلخانی بزرگ بختیاری در دوره ناصرالدین شاه) +زندگینامه
ـ صمصام السلطنه بختیاری (نخست وزیر مشهور ایران در دوره مشروطیت) +زندگینامه
ـ سردار اسعد بختیاری (از رهبران بزرگ انقلاب مشروطیت و از مفاخر ملی)
ـ ابراهیم خان ضرغام السلطنه (ازسرداران بزرگ مشروطیت ایران) +زندگینامه
ـ سردار مریم بختیاری (برجسته ترین زن مبارز ایران دوران مشروطه و جنگ جهانی اول) +زندگینامه
ـ جعفرقلی خان اسعد (از فرماندهان شجاع مشروطیت و وزیر دوره مشروطه) +زندگینامه
ـ علیمردان خان بختیاری«شیرعلیمردون»(قهرمان مبارزه بااستبداد و اسطوره مقاومت ایران) +زندگینامه
ـ استاد پژمان بختیاری (محقق، مترجم و شاعر یزرگ معاصر و از مفاخر ملی ایران) +زندگینامه
ـ داراب افسر بختیاری (مشهورترین شاعر گویش بختیاری) +زندگینامه
ـ ملازلفعلی بختیاری «مجرم» (از پیشگامان شعر گویشی مکتوب بختیاری) +زندگینامه
ـ ابوالقاسم خان بختیار (از مبارزان معروف علیه حکومت محمدرضا شاه) +زندگینامه
ـ ثریا اسفندیاری (ملکه ایران ازسال ۱۳۲۹تا۱۳۳۶/ به دلیل اختلافات به جدایی انجامید)
ـ دکتر شاهپور بختیار (آخرین نخست وزیر ایران قبل از انقلاب و از رهبران جبهه ملی)
ـ دکتر ابوالقاسم بختیار(دانشمندوپزشک معروف، اولین ایرانی که در آمریکا پزشکی خواند) و…
پس از انقلاب اسلامی نیز بختیاری ها در صحنه های مختلف علمی، فرهنگی، ادبی، سیاسی و… حضور درخشانی داشتند و چهره های نامدار بسیاری از این سرزمین برخاستند. که در فرصتی دیگر یه آن خواهیم پرداخت. از چهره های مشهور بختیاری بعد از انقلاب اسلامی:
ـ استادبهمن علاءالدین «مسعود بختیاری» (هنرمند بزرگ موسیقی بختیاری) +زندگینامه
ـ دکتر قیصر امین پور (ازشاعران بزرگ انقلاب اسلامی و از مفاخر ملی) +زندگینامه
ـ دکتر محسن رضایی (از مبارزان دوران انقلاب، فرمانده بزرگ دوران جنگ) +زندگینامه
ـ حجت الاسلام کروبی (رئیس مجلس ایران و نماینده امام (از سال ۱۳۷۹ الی ۱۳۸۲)
ـ دکتر مظفر بختیار (ایرانشناس و استاد معروف دانشگاه تهران) +زندگینامه
ـ سیدعلی صالحی (شاعر معروف کشور) +زندگینامه
ـ یوسفعلی میرشکاک (شاعر معروف کشور) +زندگینامه
ـ سردارشهید محمدعلی شاهمرادی (از فرماندهان ویژه دفاع مقدس) و دهها سردار بزرگ دیگر
ـ دکتر علینقی محمودی (استاد برجسته زبان شناسی ایران)
ـ پروفسور بهرام عکاشه (پدر علم زلزله شناسی ایران)
ـ پروفسور امیدعلی کرم زاده (چهره ماندگار ریاضی ایران)
و….
برخی محققان بنا بر اسناد و شواهد، برخی دیگر از مشاهیر ایران را اصالتا بختیاری دانسته اند اما از مشاهیر نقاط دیگر محسوب می شوند مانند: دکتر محمدمصدق (نخست وزیر ایران و رهبر نهضت ملی) ـ نیما یوشیج (شاعر بزرگ و پدر شعر نو) ـ رئیس علی دلواری (رهبر قیام جنوب علیه انگلیسی ها)ـ سردار قاسم سلیمانی (فرمانده بزرگ و معروف ایران و جهان)
در اینجا فقط به مشاهیر کاملا شناخته شده بختیاری اشاره گردید و اگر در گستره وسیع تر، قوم لر را در نظر بگیریم مشاهیر زیاد دیگری نیز در سایر اقوام لر بوده اند که در فهرست مشاهیر قوم لر قرار می گیرند مانند: کریم خان زند (وکیل الرعایا، مردمی ترین شاه ایران) و بابا طاهر عریان (عارف و شاعر قرن پنجم) که به گویش لری شعر سرود. و…
تحقیق و گردآوری: رضا بهرامی دشتکی۱۳۹۱
بازنویسی ۱۳۹۶
تابلو سردار اسعد اثر نقاش بزرگ کمال الملک
زندگینامه مشاهیر و نام آوران بزرگ بختیاری
کلیک کنید:
محدوده جغرافیایی سرزمین بختیاری
در همین دسته بندی
6 thoughts on “مشاهیر و مفاخر بختیاری”
نظری بدهید
-
سردار اسعد چهره ملی و مذهب گرا در مشروطیت (به مناسبت ۲۲ تیرماه سالروز فتح تهران توسط بختیاری‌ها و ۲۵ تیر ۱۲۸۸ سالروز...
-
زندگینامه و اشعار پژمان بختیاری شاعر بزرگ معاصر زندگی نامه پژمان بختیاری (۱۳۵۳ـ ۱۲۷۹) حسین پژمان بختیاری،...
-
به مناسیت یکم آبان سالروز درگذشت سردار اسعد بختیاری از رهبران بزرگ مشروطیت ایران
-
زندگینامه دکتر قیصر امین پور (۱۳۳۸-۱۳۸۶) از شاعران بزرگ معاصر دکتر قیصر امینپور از شاعران بزرگ ایران پس از انقلاب...
-
سردار مریم بختیاری (۱۲۵۱-۱۳۱۶) + تصاویر برجسته ترین زن مبارز ایران زندگینامه بی بی مریم بختیاری (۱۲۵۱-۱۳۱۶) از زنان مبارز...
-
قهرمان ملی مبارزه با استبداد حکومت رضاشاه و اسطوره مقاومت ـ به موازات هر قطره خونی که از پیکر سردار رشید بختیاری بر روی...
-
زندگی نامه داراب افسر بختیاری (۱۲۷۹-۱۳۵۰) مشهورترین شاعر گویش بختیاری به قلم حسین افسر فرزند شاعر داراب افسر بختیاری...
-
زندگینامه بهمن علاءالدین (مسعود بختیاری) ـ (۱۳۱۹- ۱۳۸۵) خواننده و هنرمند بزرگ موسیقی بختیاری بهمن علاءالدین (متخلص به...
-
ابوالقاسم خان بختیار، از مبارزان دوره پهلوی ابوالقاسم خان بختیار از روشنفکران و مبارزان برجسته بختیاری دوره پهلوی در...
-
مفاخر و مشاهیر بزرگ بختیاری سرزمین بختیاری در طول تاریخ دیرینه و پرافتخار خود بزرگان، سرداران و نام آوران بسیاری را...
درود بر سرداران بزرگ سرزمینمان
خیلی عالی بود.لایک داره
ابوالقاسم بختیار ، پزشک شهیر بختیاری
دکتر ابوالقاسم بختیار درسال ۱۲۵۰ شمسى در بروجن به دنیا آمد..پدرش جعفرقلى خان از سلسلسه خوانین بختیاری، مرد فقیری بود که از او چیزى جز یک خرقه و کاسه درویشى برایش به جا نمانده بود.
درپنج سالگى به مکتب خانه رفت. ابتدا به سختی زندگی می گذراند.در نوجوانی به مشاغل گوناگونی از جمله فروشندگی ، کفاشی ، مغازه داری ، دوره گردی در کوهستان های بختیاری روی آورد. استعداد سرشار اما نهفته وی و علاقه اش به دانش او را به معلمی و مکتبداری سوق داد و بیشتر جوانیش را در کسوت معلمی سپری کرد. سپس عازم اصفهان شد ، مدتی در این شهر بسر برد. در سال ۱۲۸۹ هجری شمسی در ۳۹ سالگی د ر حالى که شوق تحصیل در دلش زبانه مى کشیده است، دانش آموز دبیرستان آمریکایى (دبیرستان البرز بعدى) تهران مى شود. پس از پایان تحصیلات متوسطه و دریافت دیپلم، قصد ادامه تحصیل در رشته پزشکى (آرزویى که از ابتداى کودکى بعد از ابتلا به آبله در سر پرورانده) داشته است. و بالاخره با راهنمایى و تشویق ریاست دبیرستان، دکتر «ساموئل جردن»، و به خرج خود و با اتکاء به بازوان خود راهى آمریکا مى شود و در سنین میانسالى، در سال ۱۲۹۸ شمسى وارد نیویورک مى شود. پس از مدتى، نخست در دانشگاه کلمبیا به تحصیل پرداخته، سپس آموزش دانشگاهى خود را در دانشگاه هاى ایووا (Iowa) و داکوتاى جنوبى (South Dakota) دنبال کرده است. وى در سال ۱۲۰۳ش (۱۹۲۳م) موفق به اخذ درجه کارشناسى (BA) از دانشگاه داکوتاى جنوبى شده است.
اما او همچنان در فکر آموختن بوده است، از این رو به دانشگاه سیراکیوس رفته تا در رشته پزشکى به تحصیل بپردازد و سرانجام با تلاش و جدیت و مقاومت چشمگیر، به رغم سختى ها و تنگناى مالى و تحمل رنج و مشقت فراوان دوره کارورزى پزشکى (انترنى) را به پایان مى برد. بعد از آن نیز از پاى نمى نشیند و با گذراندن دوره جراحى در بیمارستان Bellevune، آموزش پزشکى خود را در سن ۵۵ سالگى به اتمام رساند. « حسن مهرآوران » ، « على اصغر حکمت» و « جهانشاه صالح » از همدوره هاى درسى دکتر ابوالقاسم بختیار بودند. در آمریکا با « هلن جفریز» ازدواج کرد ، تا اولین ایرانی باشد که با یک امریکایی ازدواج کرد. بعد از ازدواج، مدتى در آمریکا به سر برد و به طبابت اشتغال داشت. اما آرزوی خدمت به هم وطنانش وی را بر آن داشت تا به اتفاق همسرش به ایران بیاید. در سال ۱۳۰۹ در زمان سلطنت رضا شاه به کشور بازگشت. تا دین خود را به سرزمینش ادا کند. او در ایران بیمارستانی خصوصی دایر کرد و به انجام جراحی بیماران پرداخت . سه سال پس از ورود او به همت وی و همکارانش ، دانشکده ی پزشکی تهران تاسیس و او به معاونت دانشکده ی پزشکی برگزیده شد .
ایشان در ۱۳۱۴ شمسى از سمت خود استعفا مى دهند. طى سال هاى ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۵ شمسى دکتر بختیار به تدریس دروس زنان و زایمان (نسوان و قابلگى) و روش انجام جراحى هاى کوچک (صغیر) به دانشجویان پزشکى تهران اشتغال داشته است. از اقدامات ارزنده دکتر بختیار در پیشبرد اهداف علمى دانشکده پزشکى تهران، مساعدت و نقش او در راه اندازى و تجهیز سالن تشریح و ساخت فضاهای آموزشی دیگر بود. دکتر امیر اعلم که رئیس کرسی تشریح بود و دکتر ابوالقاسم بختیار جراح و معاون دانشکده پزشکی و دکتر بلر جراح بیمارستان آمریکایی تهران کوشش فراوان در این راه به خرج دادند. به نوشته « حکمت » حتی برای اولین بار اجساد اموات بلاصاحب را مخفیانه دکتر بختیار از مریضخانه‌های دولتی تحویل گرفته و در اتوموبیل شخصی خود به تالار تشریح می‌آورد و در سالن زیرزمین در محفظه‌های مخصوص مملو از محلول ضدعفونی قرار می‌گرفت.از دیگر خدمات مرحوم دکتر بختیار انجام اعمال جراحى در آن سال ها بوده است.
در سال ۱۳۱۸ شمسی دکتر بختیار به عنوان جراح ارشد شرکت نفت ایران و انگلیس به خوزستان آمد . ابتدا در آبادان بود و از سال ۱۳۲۱ شمسی در بیمارستان شرکت نفت مسجد سلیمان به خدمت پرداخت .مرحوم دکتر بختیار تا سن ۹۰ سالگی در خوزستان و مسجد سلیمان ماند و در سال ۱۳۴۱ شمسی به تهران بازگشت . در اسفند سال ۱۳۴۲ طی مراسمی از خدمات دکتر بختیار در دانشگاه تهران تقدیر به عمل آمد و سالن آناتومی دانشکده پزشکی به نام ایشان نام گذاری شد . دکتر ابوالقاسم بختیار سرانجام در سن ۹۹ سالگی۱ در سال ۱۳۴۹ شمسی در گذشت. ( در کتاب « زندگینامه مشاهیر رجال پزشکی معاصر ایران » سن فوت ۱۰۵ سالگی ذکر شده است.) و همانند تمام بختیاری ها ، به فردوسی و شاهنامه عشق می ورزید. به همین خاطر و بنا به وصیت او ، فرزندانش مرحوم بختیار را در جوار تربت حکیم ابوالقاسم فردوسی به خاک سپردند. تا خاک وجودش با خاک شاعر حماسه سراى ایران ، فردوسى درهم آمیزد. که آرزویش این بود. در نامه اى که او سال ها بعد از ایران براى پسرش در آمریکا نوشته است، شرح دشوارى هاى سر راه او و میزان مقاومت وى را مى توان به خوبى دریافت. او براى فرزندش در تاریخ ۲۶ سپتامبر ۱۹۵۳م چنین نوشته است:
« درسن ۱۹ سالگی من فروشنده دوره گردی در کوه های بختیاری بودم که هزاران رویا درسرداشتم داشتم زمانی که به امریکا رسیدم من فقط مدرک دیپلم دبیرستان امریکایی تهران را داشتم بدون پول ، بدون آشنا و هیچ کس نبود که از من حمایت کند اما بر آن بودم کهپزشکی را بیاموزم و هیچ کس در این کره ی خاکی نمی توانست مرا از راهی که درپیش گرفته بودم منحرف سازد ، هنگامى که نخستین بار براى اخذ پذیرش تحصیلى نزد رئیس دانشگاه کلمبیا رفتم او به من گفت که رشته تحصیلى بسیار سختى را انتخاب کرده ام و باید آن را تغییر دهم. اما من به او گفتم که پیروزى یا مرگ هدف من است و رشته تحصیلى ام را تغییر نمى دهم حتى اگر مجبور باشم تا پایان عمر زندگى ام را براى رسیدن به آن مصروف دارم.»
دکتر بختیار با داشتن هفت فرزند ، پس از متارکه با همسر اولش در سن ۷۰ سالگى با بى بى توران ضرغام یک زن بختیارى ازدواج کرد و ده فرزند هم حاصل این ازدواج بود. (سرگذشت هلن جفریز را بعد ها لاله بختیار در کتابى به نام «هلن توس: ادیسه اى از آیداهو تا ایران» منتشر کرد.
سه تن از فرزندان ایشان عبارتند ار:
۱- دکتر لیلى بختیار، پزشک متخصص بیمارى هاى گوارش ، اولین فرزند ابوالقاسم بختیار، پزشک برجسته ایرانى مقیم آمریکا است.
۲- دکتر لاله بختیار ، متخصص روان درمانى وی همجنین کتاب ها و مقاله های متعدد درباره ی « تصوف » به نگارش در آورده است. ایشان از اسلام شناسان برجسته امریکاست و و دارای تعلیفات متعددی است ترجمه قران ایشان به انگلیسی در ۲۰۰۷ چاپ شده
۳- دکتر جمشید بختیار (روانپزشک )
\پاسخ:
درود و سپاس از شما بخاطر ارسال این مطلب در خصوص زندگینامه شادروان دکتر ابوالقاسم بختیار… در سایت استفاده خواهد شد
پدرش امیر مفخم بود بی سواد
پاسخ:
اگر منظور دکتر ابوالقاسم بختیار پزشک معروف بوده وی با ابوالقاسم خان بختیار چهره مبارز و سیاسی که فرزند امیر مفخم است فرق دارد
سلام،مصدق بختیاری بوده و نامی برده نشده
پاسخ:درود بر شما …
مصدق از مشاهیر آشتیان بوده و بختیاری بودن آن به قطعیت اثبات شده نیست مگر اینکه اسناد معتبر ارائه شودئ
مهدی غضنفری وزیر صنعت ومعدن دولت احمدی نژاد از بختیاری‌ها الیگودرز