اکنون دانش‌آموزان بعد از حدود ۳ ماه تعطیلی اول مهر باز سر درس و مشق می‌نشینند؛ اما این اتفاق فقط راجع به ایران صدق نمی‌کند و در واقع بسیاری از کشورها یا به تازگی سال تحصیلی‌شان آغاز شده یا مانند ایران در آستانه سال تحصیلی و آموزشی هستند.

در زیر به بررسی سال تحصیلی کشوهای آمریکا، کانادا، آلمان، سوئد، ایتالیا و انگلیس و ژاپن می‌پردازیم.

 ۱ـ آمریکا: * شروع آموزش کودکان از قبل ۶ تا پایان ۱۷ سالگی 

کودکان در کشور آمریکا معمولاً مدرسه را از قبل سن ۶ سالگی آغاز می‌کنند؛ آموزش و پرورش رسمی در آمریکا به طور کلی از سن ۵، ۶ سال تا ۱۶ سالگی الزامی است که البته در برخی ایالت‌ها این سنین می‌تواند کمی متفاوت باشد.‌ تحصیل در مدارس به چند سطح تقسیم شده است.

* طول دوره آموزش ابتدایی تا دیپلم 

در آمریکا تحصیلات مدرسه در سطح ابتدایی (سطح ۵‌ -کودکستان) آغاز می‌شود، سپس با مدرسه راهنمایی (کلاس ششم تا هشتم ) ادامه یافته و در سالِ پایانیِ دبیرستان (کلاس نهم تا دوازدهم) به پایان می‌رسد.

دانش‌آموزان آمریکایی بعد از آموزش در دوره ابتدایی و دبیرستان فارغ‌التحصیل می‌شوند و مدرک دیپلم دریافت می‌کنند.

* شروع سال تحصیلی 

سال تحصیلی در ایالات متحده معمولا کوتاه‌تر از سال تحصیلی در کشورهای اروپایی است؛ بیشتر مدارس سال تحصیلی خود را با سیستم ترمیک سازماندهی می‌کنند؛ هر سال تحصیلی شامل دو ترم است. شروع ماه سپتامبر برابر با آغاز سال تحصیلی در کشور آمریکا است و ۲۶ ژوئن سال ۲۰۱۸ برابر با آخرین روز تقویم آموزشی مدارس است که برابر با ۱۰ شهریور تا ۵ تیرماه است.

* ساعت شروع کلاس‌ها

کلاس دانش‌آموزان ابتدایی از ۸:۳۰ صبح شروع می‌شود و تا ساعت ۱۵ و گاهاً ۱۵:۳۰ ادامه دارد؛ دانش‌آموزان دبیرستانی نیز از ساعت ۷:۳۰ صبح سر کلاس درس حاضر هستند و تا ساعت ۱۴ یا ۱۴:۳۰ هیچ دانش‌آموزی حق ترک کلاس را ندارد.

در هر ۴۵ دقیقه، دانش‌آموزان ۵ دقیقه می‌توانند استراحت کنند و نیم ساعت هم برای ناهار آنها در نظر گرفته شده است؛‌ در زمان استراحت شیر به عنوان میان‌وعده به دانش‌آموزان داده می‌شود. 

۲٫ کانادا  : * شروع آموزش کودکان از سن ۶ تا پایان ۱۷ سالگی 

بر اساس قانون آموزش و پرورش در کانادا، کودکان از سن ۶ تا پایان ۱۸ سالگی باید به مدرسه بروند؛ کودکانی که مایل باشند می‌توانند آموزش مهد کودک را از سن ۴ سالگی آغاز کنند تا با آمادگی کامل وارد مدرسه شوند.

دوره آموزشی در کانادا نیز به دو دوره ابتدایی و متوسطه تقسیم می‌شود؛ دانش‌آموزان کانادایی دوره ابتدایی را در سن ۶ سالگی آغاز می‌کنند و در ۱۳ سالگی از این دوره فارغ‌التحصیل می‌شوند؛ آنها دبیرستان را در سن ۱۴ سالگی آغاز می‌کنند و در ابتدای ۱۸ سالگی نیز از این دوره فارغ‌التحصیل می‌شوند.

* ساعت شروع کلاس‌های درس 

کلاس‌ها در این کشور معمولاً ۸ تا ۹ صبح آغاز می‌شود و ۱۴:۳۰ یا ۱۵:۳۰ پایان می‌یابد؛ برنامه‌های ورزشی و فعالیت‌های فوق‌العاده برای بعد از ساعت آموزشی تدوین شده است ضمن اینکه لباس فرم در مدارس دولتی این کشور معنا نمی‌دهد و تنها در مدارس خصوصی دانش‌آموزان لباس فرم بر تن می‌کنند.

* برنامه تغذیه سالم برای حل معضل چاقی دانش‌آموزان 

تا مدتی قبل مدارس کانادا برنامه‌ای برای ناهار دانش‌آموزان نداشتند و روال اینگونه بود که اکثر دانش‌آموزان ناهار را همراه خود می‌آوردند و یا در نهایت از بوفه مدرسه تهیه می‌کردند؛‌ اما الان چندین استان کانادا مانند نیوفاندلند و لابرادور برنامه‌های ناهار سالم را در مدارس اجرا کرده‌اند تا بتوانند با تشویق کودکان به خوردن غذاهای سالم برای مشکل چاقی قدم بردارند.

* شروع سال تحصیلی : سال تحصیلی از اوایل سپتامبر آغاز می‌شود و تا نیمه یا اواخر ژوئن ادامه دارد که برابر با ۱۰ شهریور تا اوایل تیرماه است.

* برنامه‌‌ریزی برای تعطیلات تابستانی دانش‌آموزان :کودکان با اینکه در تعطیلات تابستانی به مدرسه نمی‌روند اما اردوگاه‌های زیادی برای آنها تدارک دیده شده است؛ دانش‌آموزان می‌توانند در این اردوگاه‌ها انواع فعالیت‌های ورزشی را داشته باشند تا مانع خانه‌نشینی آنها و سرگرم شدنشان با وسایل الکترونیکی شود.

* آموزش اجباری :تحصیلات تا سن ۱۶ سالگی در تمام استان‌های کانادا اجباری است؛ در انتاریو تحصیلات اجباری تا پایان دوره متوسطه است.

۳٫ آلمان : * شروع آموزش مدرسه از سن ۶ سالگی تا پایان ۱۷ سالگی : تمام دانش‌آموزان ۶ تا ۱۷ ساله آلمانی از صبح دوشنبه تا پایان وقت جمعه سر کلاس درس هستند و در تقویم آموزشی همه مدارس این کشور شنبه و یکشنبه روز تعطیل است.

* شروع سال تحصیلی 

سال تحصیلی از اوایل سپتامبر آغاز می‌شود و تا نیمه یا اواخر ژوئن ادامه دارد که برابر با ۱۰ شهریور تا اوایل تیرماه است.

* ساعت شروع کلاس در مدارس : دانش‌آموزان به طور معمول رأس ساعت ۸ صبح درس را آغاز می‌کنند و تا ساعت ۱۳:۳۰ در مدرسه هستند؛ برای هر ۴۵ دقیقه آموزش ۵ دقیقه وقت استراحت در نظر گرفته شده است.

* مدارس دولتی انتخاب اول خانواده‌ها: اکثریت دانش‌آموزان آلمان در مدارس دولتی حضور دارند و کل نظام آموزشی این کشور برای همه نوع قشر کودکی حتی کودکان بی‌سرپرست و بی‌خانمان در دسترس است.

۴٫ سوئد: * شروع سن آموزشی کودکان از سن ۷ تا ۱۶ سالگی : سن تحصیلی برای کودکان سوئدی از ۷ سالگی شروع می‌شود و تا پایان ۱۶ سالگی ادامه دارد؛ در واقع کودکان معمولا تحصیل در مدرسه‌ ابتدایی را در پاییز سالی که ٧ ساله می‌شوند، شروع می‌کنند؛ دوره‌ ابتدایی ٩ ساله است و آموزش سطح ابتدایی اجباری است. کودکان معمولا تحصیل در مدرسه‌ ابتدایی را در پاییز سالی که ٧ ساله می‌شوند، شروع می‌کنند.

* یک سالگی سن شروع پیش‌دبستانی 

کودکان زیر ۷ سال، از سن یک سالگی می‌توانند پیش‌دبستانی را آغاز کنند؛ پیش‌دبستانی‌ها محیطی را فراهم می‌کنند که رشد و یادگیری دانش‌آموزان را تحریک می‌کند. تمام کودکان قبل از وارد شدن به دوره اجباری تحصیلی باید پیش‌دبستانی را پشت سر بگذارند.  دوره‌ دبیرستان برای رشته‌های سراسری سه ساله است و تحصیل در دبیرستان اختیاری است.

* حق تحصیل برای پناه‌جویانی که به سوئد پناه برده‌اند

در سوئد حضور در مدرسه برای تمام دانش‌آموزان دوره ابتدایی اجباری است؛ حتی دانش‌آموزان دیگر کشورها حق تحصیل در مدارس سوئد را دارند،‌ صرفنظر از اینکه آنها قصد اقامت دارند یا می‌خواهند به کشور خودشان باز گردند.

پناه‌جویان نیز همانند سایر کودکان حق تحصیل در مدارس این کشور را دارند با این تفاوت که قانون حضور اجباری در مدارس برای آنها اعمال نمی‌شود.

* ساعت شروع کلاس در مدارس : دانش‌آموزان به طور معمول رأس ساعت ۸:۱۵ صبح درس را آغاز می‌کنند و تا ساعت ۱۵:۳۰ در مدرسه هستند؛ ضمن اینکه هر ۴۵ دقیقه دانش‌آموزان ۷ دقیقه استراحت می‌کنند.

* تاریخ آغاز سال تحصیلی : شروع سال تحصیلی در کشور سوئد از آگوست استارت می‎خورد و تا پایان ژوئن ادامه می‌یابد که برابر با ۱۱ مرداد تا ۱۰ تیرماه است.

۵٫ ایتالیا : * شروع سن آموزشی از ۶ تا پایان ۱۸ سالگی : کودکان از ابتدای ۶ سالگی در ایتالیا به مدرسه می‌روند و تا پایان ۱۸ سالگی تحصیلات مدرسه را به پایان می‌رسانند تا برای ورود به دانشگاه آماده باشند؛ دانش‌آموزان ایتالیایی هنگام ورود به دانشگاه ۱۹ ساله هستند و این در حالیست که سن رایج ورود به دانشگاه ۱۸ سالگی است.

* تحصیلات اجباری : تا پایان ۱۴ سالگی تحصیلات برای همه کودکان ایتالیایی اجباری است و همه کودکان این کشور باید تا آغاز ۱۵ سالگی به تحصیلی بپردازند؛ دولت‌ها برای کاهش آمار بی‌سوادی تحصیلات را اجباری می‌کنند.

* ساعت شروع کلاس‌های مدرسه :دانش‌آموزان در ساعت ۸ صبح در کلاس درس حضور دارند و تا قبل از ساعت ۱۴ هیچ دانش‌آموزی حق ترک کلاس درس را ندارد.

* تاریخ آغاز سال تحصیلی : شروع سال تحصیلی در کشور ایتالیا بین ۵ تا ۱۵ سپتامبر است و نهایتاً ۱۵ سپتامبر همه ایالت‌های ایتالیا کار خود را آغاز کرده‌اند؛ بین ۷ تا ۱۶ ژوئن نیز کلاس‌‌های آموزشی تمام مدارس به پایان رسیده است و بچه‌ها خود را برای تعطیلات تابستانی آماده می‌کنند. در واقع مدارس ایتالیا از ۱۵ شهریور لغایت ۲۵ شهریور آغاز می‌شوند و ۱۷ خرداد تا نهایتا ۲۷ خرداد تمام می‌شوند.

* فعالیت‌های آموزشی بعد از ساعت مدرسه : دانش‌آموزان باید حداقل ۳۰ ساعت درس رسمی را طی یک هفته آموزش ببینند؛‌ مدارس برای دانش‌آموزانی که مایل به فعالیت‌های غیردرسی هستند بعدازظهرها کلاس آموزشی کامپیوتر، موسیقی و ورزشی را فراهم می‌کند.

۶٫ انگلیس: * آموزش کودکان از ۵ تا پایان ۱۵ سالگی : تحصیل در کشور انگلیس از ۳ سالگی آغاز می‌شود و به مدت ۱۴ سال ادامه می‌یابد. دو سال اول دانش‌آموزان روزی دو و نیم ساعت به تحصیل مشغول می‌‌شوند؛ بعد از این دوره، ۶ سال تحصیلات ابتدایی و ۵ سال تحصیلات دبیرستانی انجام می‌پذیرد.

* تحصیلات اجباری : آموزش تا پایان ۱۶ سالگی برای دانش‌آموزان انگلیسی اجباری است و آنها تا قبل این سن، حق ترک مدرسه و تحصیل را ندارند؛  تقریبا تمام دانش آموزان پس از ترک مدرسه به دانشگاه می‌روند.

* تاریخ آغاز سال تحصیلی :تقریبا همه مدارس کشور انگلیس بین یک تا ۵ سپتامبر فعالیت آموزشی خود را آغاز می‌کنند؛ تعطیلات تابستانی نیز از ۲۱ جولای آغاز می‌شود که آغاز آن برابر با ۱۰ تا ۱۵ شهریور است و پایان آن یک مرداد می‌شود.

* ساعت شروع کلاس‌های مدرسه : دانش‌آموزان در ساعت ۸ صبح در کلاس درس حضور دارند و تا قبل از ساعت ۱۴ هیچ دانش‌آموزی حق ترک کلاس درس را ندارد.

* فعالیت‌های آموزشی بعد از ساعت مدرسه :دانش‌آموزان معمولا ۳۲ ساعت در هفته را صرف آموزش درس‌های رسمی می‌کنند؛ دیگر آموزش‌ها نظیر کلاس‌های کامپیوتر، موسیقی و ورزشی برای بعد ا ساعت مدرسه و در روزهای تعطیل تدارک دیده شده است.

۷٫ ژاپن: * شروع آموزش کودکان از پایان سن ۶ تا ۱۷ سالگی: براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش، دوره پیش دبستانی از سن ۴ سالگی شروع و تا پایان ۵ سالگی به اتمام می‌رسد؛ دبیر شورای عالی آموزش و پرورش نیز سن آغاز رسمی تحصیل کودکان را ۶ سال تمام اعلام کرده است.  سیستم آموزشی در این کشور ۱۲ ساله است و دانش‌‌‌آموزان تا پایان ۱۷ سالگی مشغول تحصیل در مدرسه هستند.

* ساعت شروع کلاس‌های مدرسه : کلاس آموزشی در ژاپن از ۸ صبح تا ۱۵ بعدازظهر طول می‌کشد اما در روزهای مختلف متفاوت است؛ دانش‌آموزان ژاپنی معمولاً وقت آزاد و زنگ‌تفریح‌های بیشتری نسبت به سایر کشورها دارند. باشگاه‌های ورزشی حتی برای دانش‌آموزان ابتدایی گاهی بچه‌ها را صبح خیلی زود به مدرسه کشانده و باعث می‌شود تا ۶ یا ۷ عصر هم آنجا بمانند.

* شروع سال تحصیلی : سال تحصیلی در ژاپن از اواسط ماه آوریل شروع شده و تا آخر مارس طول می‌کشد و به سه ترم تقسیم می‌شود که اولی از آوریل تا جولای، دومی از سپتامبر تا دسامبر و سومی از ژانویه تا مارس می‌باشد؛ آغاز مدرسه در این کشور برابر با تاریخ ۲۵ فروردین ماه در ایران است.

* ساعت ناهار در مدارس ژاپن: همه بچه‌های دبستانی و حدود ۱۰ درصد از دانش‌آموزان دوره متوسطه در مدرسه غذا می‌خورند؛ دانش‌آموزان ژاپنی در کلاس درس غذای خود را صرف می‌کنند؛ ضمن اینکه هیچ بوفه یا کافه‌تریایی در مدارس ژاپن وجود ندارد و خود آنها به آماده کردن و سرو غذا کمک می‌کنند.

* قوانین مدارس ژاپن: بر اساس قوانین این کشور، دانش‌آموزان ژاپنی باید با فروتنی، خلاقیت، اطاعت، احترام و ادب خود دل معلم خود را شاد کنند.

* کلاس‌های تمیز در ژاپن: سوجی (پاکسازی مقدس) به زمان  ۱۵ دقیقه‌ای در روز گفته می‌‌شود که همه فعالیت‌های بچه‌ها متوقف شده و همه به تمیز کردن مدرسه کمک می‌کنند؛ معمولاً معلمین و مدیران هم کمک کرده و به بچه‌ها ملحق می‌شوند.

خبرگزاری فارس– شهین مردانی

***