آبان ۰۶, ۱۳۹۱ سرزمین ما موضوعات سایت ۰
همتباران غریب!
در شهرستان ابهر استان زنجان روستاهایی وجود دارد که بختیاری ها در آن ساکن هستند گویش مردم شهر و روستاهای اطراف ترکی است . اما پنج روستا در نزدیکی شهر ابهر واقع شده اند که مردم آن به زبان بختیاری صحبت می کنند و سنت و فرهنگ قوم بختیاری را همچنان حفظ نموده اند:
استان زنجان شهرستان: ابهر بخش: مرکزی دهستان: درسجین
روستای خلیفه حصار: فاصله از شهر ابهر ۱۶ کیلومترش
روستای آقچه کند: فاصله از شهر ابهر ۱۶ کیلومتر
روستای درسجین: فاصله از شهر ابهر ۱۵ کیلومتر
روستای ارکین: فاصله از شهر ابهر ۲۰ کیلومتر
روستای شیورین: فاصله از شهر ابهر ۱۷ کیلومتر
این روستاها در قسمت جنوب ابهر و در یک منطقه نزدیک به هم و در همسایگی همدیگر قرار دارند. چرا در اعماق منطقه ترک نشین جمعیت کوچکی از بختیاری زبانان زندگی میکنند؟ جواب این سئوال برمی گردد به تنوع و اختلافات قومی در کشور ما، هر قومی که حکومت را بدست میگرفته برای اینکه از گزند بازماندگان قوم قبلی در امان بماند به عنوان یکی از ابزارهای موثر مخالفان را به صورت دسته جمعی به کوچ اجباری وادار میکرده است و گاهی از آنها برای ایجاد تعادل در بافت جمعیتی یک منطقه و همینطور به عنوان سپری برای جلوگیری از تجاوز اقوام دیگر نیز استفاده میشده است، جمعیتهای زیادی از این کوچندگان اکنون در اقصا نقاط کشور زندگی میکنند که در زمانهای گذشته و با اهداف مختلف به مهاجرت اجباری محکوم شده اند. مانند کردها و ترکهای شمال خراسان، ترکها و سیستانیهای استان گلستان و غیره. این موضوع در اکثر حکومتهای ایران از جمله افشاریه، زندیه، قاجاریه و پهلوی اتفاق افتاده است.
به نظر میرسد مردم این پنج روستا از اعقاب ایل لر بختیاری باشند که توسط نادر شاه از استان فارس به استان زنجان کنونی کوچانده شده اند کما اینکه کریمخان نیز جز طایفه زند از شعبه های ایل لر بود که بدست نادر شاه از لرستان به خراسان کوچانده شده و در منطقه درگز ساکن شده بودند. البته لرها در زمان حکومت قاجار نیز به شدت مورد بی مهری حکومت قرار گرفتند و طایفه های زیادی از آنها به مناطق مختلف کشور از جمله قزوین و کرمان کوچانده شدند)
بسیاری از پژوهشگران قوم لر را به دو شاخه لر بزرگ و لر کوچک تقسیم می کنند که لر بزرگ به بختیاریها گفته می شود که در استانهای فارس، چهارمحال بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد و بخشی از خوزستان ساکن هستند و لر کوچک به لرهای استان لرستان، ایلام و همدان و.. اطلاق می شود).
بنابراین وجود پنج روستای بختیاری زبان در میان منطقه ترک نشین اصلا عجیب نیست اما عجیب و البته تحسین برانگیز این است که علیرغم جمعیت کم این روستاها (اکنون جمعیت این روستاها بیش از هزار نفر است که در گذشته به مراتب بیشتر بوده و در حدود ۳۰ سال قبل احتمالا چیزی حدود سه تا چهار هزار نفر بود که در سالهای اخیر به شهر مهاجرت کرده اند) آنها همچنان زبان و فرهنگ خود را حفظ کرده اند در عین حالی که آنها تعامل بسیار مثبتی با همدیگر و روستاهای اطراف و همینطور شهر ابهر دارند، ضمن اینکه اکثریت آنها زبان ترکی را در حد رفع احتیاجات خود یاد گرفته اند و میتوانند به نحو مناسبی با افراد ترک زبان ارتباط برقرار کنند. البته ارتباط این روستاها با مردم ترک زبان منطقه فقط محدود به خرید و فروش نیست بلکه وصلتهای زیادی بین آنها و روستاهای مجاور و شهر ابهر اتفاق اقتاده است اماعلیرغم اینها زبان محاوره در خانواده در خود روستا و حتی کسانی که به شهر ابهر یا دیگر شهرها مهاجرت کرده اند همچنان زبان بختیاری است. عکس زیر موقعیت این پنج روستا را نشان میدهد.
مردم چندین روستا در شهرستان ابهر استان زنجان از جمله روستاهای خلیفه حصار، میلان، درسجین، ارکین، شیورین و آغجه کند، به زبان لری بختیاری سخن می گویند. یکی از این روستاها، “خلیفه حصار” یا (خلفسار) است که دارای پایگاه اینترنتی و نشریه اختصاصی می باشد و توانسته هویت خود را در فضای مجازی اینترنت گسترش دهد تا آنجا که دانشنامه ویکی پدیا، صفحه ای را به این روستا و معرفی بختیاریهای ابهر زنجان اختصاص داده است. در بخش بالایی پایگاه اینترنتی این روستا، شعری از مولانا جلال الدین بلخی با این مضمون درج شده است که: “هر کسی کو دور ماند از اصل خویش / باز جوید روزگار وصل خویش”. یکی از شاعران بختیاری تبار شهرستان ابهر، در این باره سروده است:
دهی زیبا، نامش خِلفِسار است
هنر پرور، اصیل و با وقار است
نگین فارس بر انگشتری ترک
درخشان گوهری در این دیار است
خلیفه حصار، روستایی زیبا در شهرستان ابهر استان زنجان واقع در منطقه توریستی “دره سجین” میباشد. زبان مرسوم در این روستا فارسی با گویش بختیاری است که اهالی به آن گویش “دودانگه” می گویند و گویشورانش را “دودانگه زبانان” می نامند. مردمان پنج روستای بختیاری شهرستان ابهر، از ایل بختیاری هستند و در سده های پیشین، پس از غلبه بر قوای امپراتوری عثمانی و در راه بازگشت، وقتی به ابهر می رسند، بنا به دلایلی در همانجا ماندگار می شوند.
وضعیت اقلیمی این روستا، نیمه خشک و سرد است و از محصولات عمده آن میتوان به انگور، گردو و بادام اشاره کرد. این روستا در دامنه کوه قرار گرفته شده و دارای آب هوای کوهستانی است.
اهالی این روستا در کنار کشاورزی به دامپروری نیز مشغول میباشند. روستای خلیفه حصار با روستاهای آقجه کند، ارکین، میلان، رازمجین، دره سجین، ازناب و کلنگرز همسایه می باشد.
برپایه آمار موجود، درصد با سوادی رده سنی ۱۰ تا ۴۹ سال در روستای خلیفه حصار، ۹۹.۳% می باشد که در مرکز آن، دارای یک مسجد به نام امام حسین (ع) است.
برگرفته از وبلاگ های روستای خلیفه حصار و درسجین
در قرن های گذشته عده ای از بختیاری به دلایل مختلف از جمله در اثر جنگ ها و کوچ اجباری توسط حکومت ها به نقاط دیگر کشور کوچانده شدند به همین دلیل در خراسان زنجان ، همدان و حتی کشورهای هند، پاکستان و افغانستان و.. رد پایی از بختیاری ها می بینیم که از سرزمین اصلی خویش جدا افتاده اند.
زندگینامه مشاهیر و نام آوران بزرگ بختیاری کلیک کنید:
زندگینامه پژمان بختیاری (محقق، مترجم و شاعر بزرگ معاصر و از مفاخر ملی)
زندگینامه سردار اسعد بختیاری (از سران بزرگ مشروطیت و از مفاخر ملی)
زندگینامه داراب افسر بختیاری (مشهورترین شاعر گویشی بختیاری)
زندگینامه سردار مریم بختیاری (از زنان نامدار دوره مشروطیت ایران و بعد از آن)
زندگینامه علیمردان خان بختیاری (قهرمان مبارزه با استبداد و اسطوره مقاومت)
زندگینامه مسعود بختیاری(بهمن علاء الدین) (هنرمند بزرگ موسیقی بختیاری)
زندگینامه: دکترقیصر امینپور(شاعر بزرگ معاصر و از مفاخر ملی)
bigthemeفروردین ۲۹, ۱۴۰۳ ۰
فروردین ۱۹, ۱۴۰۳ ۰
اسفند ۲۵, ۱۴۰۲ ۱
اسفند ۲۴, ۱۴۰۲ ۱
اسفند ۲۵, ۱۴۰۲ ۱
اسفند ۲۴, ۱۴۰۲ ۱
اسفند ۲۰, ۱۴۰۲ ۰
اسفند ۱۷, ۱۴۰۲ ۰
ویژه تاریخ و فرهنگ ایران و سرزمین بختیاری، سرزمین آفتاب، سرزمین آزاد، سرزمین آریایی، سرزمین کوهساران بلند، سرزمین رودهای خروشان، سرزمین چشمه ساران زلال، سرزمین جنگلهای سرسبز، سرزمین دشت های زیبا، سرزمین برف و آب و آفتاب، سرزمین تاریخ و تمدن دیرینه، سرزمین فاتحان مشروطیت، سرزمینی در قلب ایرانزمین… بختیاری بزرگترین قوم ایرانی و آریایی در ایران و تنها قوم صددرصد شیعه..*این سایت آزاد، مستقل و مردمی است. تاسیس1391
شهریور ۳۱, ۱۳۹۷ ۲۸
آذر ۱۷, ۱۴۰۲ ۲۷
فروردین ۱۹, ۱۳۹۷ ۲۵
اسفند ۱۱, ۱۴۰۲ ۲۴
آذر ۱۰, ۱۳۹۱ ۲۲
تیر ۱۲, ۱۳۹۵ ۲۲
خرداد ۰۲, ۱۳۹۵ ۱۷
مرداد ۱۰, ۱۳۹۵ ۱۶
آبان ۰۶, ۱۳۹۵ ۱۶
دی ۰۳, ۱۳۹۴ ۱۵
خرداد ۲۰, ۱۳۹۲ ۱۳
مهر ۱۴, ۱۳۹۴ ۹
مهر ۲۶, ۱۴۰۱ ۸
اسفند ۱۰, ۱۳۹۱ ۸
آذر ۱۱, ۱۴۰۲ ۸
شهریور ۰۸, ۱۳۹۵ ۸
فروردین ۲۹, ۱۴۰۳ ۰
فروردین ۱۹, ۱۴۰۳ ۰
اسفند ۲۵, ۱۴۰۲ ۱
اسفند ۲۴, ۱۴۰۲ ۱
اسفند ۲۰, ۱۴۰۲ ۰
اسفند ۱۷, ۱۴۰۲ ۰
اسفند ۱۱, ۱۴۰۲ ۲۴
دی ۱۶, ۱۴۰۲ ۱
دی ۱۴, ۱۴۰۲ ۰
آذر ۱۷, ۱۴۰۲ ۰
آذر ۱۷, ۱۴۰۲ ۲۷
آذر ۱۷, ۱۴۰۲ ۰
آذر ۱۲, ۱۴۰۲ ۲
آذر ۱۱, ۱۴۰۲ ۸
آذر ۱۰, ۱۴۰۲ ۰
آذر ۱۰, ۱۴۰۲ ۱
8 ساعتپیش
8 ساعتپیش
8 ساعتپیش
6 روزپیش
1 هفتهپیش
فروردین ۲۹, ۱۴۰۳ ۰
زندگینامه دکتر قیصر امین پور (۱۳۳۸-۱۳۸۶) از شاعران بزرگ معاصر دکتر قیصر امینپور از شاعران بزرگ ایران پس از انقلاب...اسفند ۲۴, ۱۴۰۲ ۱
صفحه پژمان بختیاری ویژه زندگی، اشعار و آثار حسین پژمان بختیاری شاعر بزرگ ایران ■ـ زندگینامه پژمان بختیاری ...اسفند ۱۷, ۱۴۰۲ ۰
در همین کوهستان زنی می زیسته که برابر صد مرد در سرنوشت تاریخ معاصر ما دخیل بوده است. مقصودم «بی بی مریم بختیاری» است…...اسفند ۱۱, ۱۴۰۲ ۲۴
رضا بهرامی نویسنده و پژوهشگر رضا بهرامی دشتکی(نویسنده و پژوهشگر) رضا بهرامی دشتکی نویسنده و پژوهشگر ایرانی اهل دشتک...آذر ۰۳, ۱۴۰۲ ۶
زندگینامه و اشعار پژمان بختیاری شاعر بزرگ معاصر زندگی نامه پژمان بختیاری (۱۳۵۳ـ ۱۲۷۹) حسین پژمان بختیاری،...تیر ۲۲, ۱۴۰۲ ۰
سردار اسعد چهره ملی و مذهب گرا در مشروطیت (به مناسبت ۲۲ تیرماه سالروز فتح تهران توسط بختیاریها و ۲۵ تیر ۱۲۸۸ سالروز...مهر ۲۶, ۱۴۰۱ ۸
به مناسیت یکم آبان سالروز درگذشت سردار اسعد بختیاری از رهبران بزرگ مشروطیت ایراناسفند ۱۷, ۱۴۰۰ ۱
سردار مریم بختیاری (۱۲۵۱-۱۳۱۶) + تصاویر برجسته ترین زن مبارز ایران زندگینامه بی بی مریم بختیاری (۱۲۵۱-۱۳۱۶) از زنان مبارز...آذر ۱۷, ۱۴۰۰ ۲
قهرمان ملی مبارزه با استبداد حکومت رضاشاه و اسطوره مقاومت ـ به موازات هر قطره خونی که از پیکر سردار رشید بختیاری بر روی...مهر ۲۱, ۱۳۹۹ ۱
زندگی نامه داراب افسر بختیاری (۱۲۷۹-۱۳۵۰) مشهورترین شاعر گویش بختیاری به قلم حسین افسر فرزند شاعر داراب افسر بختیاری...مهر ۲۰, ۱۳۹۹ ۲
زندگینامه بهمن علاءالدین (مسعود بختیاری) ـ (۱۳۱۹- ۱۳۸۵) خواننده و هنرمند بزرگ موسیقی بختیاری بهمن علاءالدین (متخلص به...خرداد ۲۳, ۱۳۹۹ ۲
ابوالقاسم خان بختیار، از مبارزان دوره پهلوی ابوالقاسم خان بختیار از روشنفکران و مبارزان برجسته بختیاری دوره پهلوی در...سرزمین بختیاری در قسمتهای وسیعی از فلات مرکزی و جنوب غربی ایران در میان رشته کوه های زاگرس میانی اغلب در استان های: «چهارمحال بختیاری، خوزستان، اصفهان، لرستان، کهگیلویه بویراحمد» و بخش هایی از استانهای «فارس، بوشهر، مرکزی، ایلام و..» قرار دارد.
علاوه بر آن جمعیت عظیمی از بختیاری ها در تهران، اصفهان، شیراز، اهواز، قم و کرج و.. سکونت دارند و با احتساب سایر اقوام لرتبار گستره وسیع تری پیدا می کند. سرزمین پهناور بختیاری از موقعیت طبیعی و جغرافیایی ویژه ای در قلب ایران زمین برخوردار است.
بزرگترین رودخانه های کشور «زاینده رود»، «رود کارون» و «رود دز» از «زردکوه بختیاری» سرچشمه می گیرند. با طبیعت بکر و زیبا، رودهای خروشان، چشمه ساران زلال، جنگلهای سرسبز و مناطق دیدنی و گردشگری بی نظیر...